110-jarig bestaan van Achtkastelenroute wordt in Vorden gevierd met ‘Rolling Tweed’
CultuurNet als vroeger gaat de burgemeester voorop langs acht kastelen
Door Luuk Stam
VORDEN – Hij stapte in het hoogseizoen elke woensdagmiddag op de fiets, soms met wel tweehonderd mensen – onder wie veel toeristen – in zijn spoor op de Achtkastelenroute. Ook in de eerste jaren na het ontstaan van de route in 1913 gingen al Vordense burgemeesters met toeristen op pad, maar Anton Eduard van Arkel nam tussen 1947 en 1974 de rol van gids op de 34 kilometer lange route zo vaak op zich dat hij de bijnaam ‘fietsende burgemeester’ kreeg. De in 1996 overleden Van Arkel is in Vorden nog altijd erevoorzitter van de VVV, ook is er een plantsoen in het dorp naar hem vernoemd.
Marianne Besselink kent het verhaal. “Het is me in Vorden en omgeving vanaf het eerste moment dat ik hier de gemeente binnen ben gekomen al diverse keren veelbetekenend gezegd”, vertelt de huidige burgemeester van Bronckhorst, die komende zondag (24 september) in navolging van Van Arkel voorop zal gaan op de route langs acht kastelen tijdens de ‘Rolling Tweed Around the Castle’, het evenement dat wordt georganiseerd om het 110-jarig bestaan van de Achtkastelenroute te vieren. “Een mooie aanleiding om het fenomeen van de fietsende burgemeester in oude glorie te herstellen”, aldus Besselink.
Stijl jaren twintig
Het programma begint zondagochtend bij kasteel Vorden. Na een welkomstwoord zal de burgemeester om 11.00 uur vertrekken. Inwoners en toeristen worden uitgenodigd om mee te fietsen, bij voorkeur op een historische fiets en gekleed in de stijl van de jaren twintig. De route langs de kastelen Hackfort, Den Bramel, De Wildenborch, ’t Medler, De Wiersse, Het Onstein en De Kieftskamp kent zondag vier speciaal aangeklede stops met een hapje en een drankje. Het geheel eindigt met een samenkomst in festivalsferen rondom kasteel Vorden, met een akoestisch muziekoptreden van Bert Heerink en André Becker. Deelname kost 18,75 euro per persoon, dit is inclusief hapjes en drankjes tijdens de tocht en na afloop.
De Achtkastelenroute is anno 2023 de oudste bewegwijzerde route van Nederland. Het idee kwam in 1913 van de Vordense apotheker Willem Frederik van Mourik. Hij was in het dorp secretaris van de ‘Vereeniging tot Bevordering van Vreemdelingenverkeer en Plaatselijke Belangen’. In een tijd waarin nog nooit iemand van ‘regiomarketing’ had gehoord, zette de route langs acht kastelen Vorden landelijk op de kaart als bestemming voor uitstapjes en vakanties. Volgens de overlevering stippelde de apotheker de route ook zelf uit, zorgde hij waar nodig voor verbetering van de paden en plaatste hij richtingsaanwijzers.
Tot Slot in Bronckhorst
110 jaar later wordt de route nog steeds volop gefietst en ingezet als toeristische trekpleister. De komende jaren hoopt de gemeente Bronckhorst om de kastelen en de landgoederen – niet alleen die in Vorden, maar in heel Bronckhorst – nóg nadrukkelijker op de kaart te zetten. Hiervoor is de campagne Tot Slot in Bronckhorst opgestart, waarbij de gemeente samen met het gespecialiseerde projectbureau Mothership en met ondernemers uit de horeca- en toeristische sector zoekt naar nieuwe mogelijkheden.
De fietstocht van komende zondag komt ook uit de koker van Mothership. De samenwerking met het projectbureau is volgens Besselink zeer waardevol. “Want zij kijken van buitenaf en met een frisse blik”, verklaart de burgemeester. “De patronen waar wij hier met z’n allen vaak in vastzitten, daar denken zij dwars door- en overheen. Dat inspireert heel erg om tot nieuwe ideeën te komen. Een voorbeeld: de kastelen zijn privébezit, we hebben veel respect voor de bewoners en we hebben te maken met hun privacy. Mothership zegt dan: moet een activiteit per se bij een kasteel zijn? Of kun je ook ergens anders iets in de sfeer van kastelen doen?”
De Rolling Tweed Around the Castle is vanuit die gedachte de eerste activiteit. “Maar je kunt bijvoorbeeld ook kastelen gaan bouwen”, zegt Besselink. “En daar kun je dan ook nog weer allerlei manier voor verzinnen, van zandkastelen tot dozen. Dan heb je toch een activiteit in het thema kasteel, zonder dat je inbreuk maakt op de privacy van de kasteeleigenaren. Dat is waar we mee bezig zijn en wat we de komende jaren onder de noemer Tot Slot in Bronckhorst graag verder zouden uitrollen. En daarbij kijken we uiteraard niet alleen naar Vorden, maar naar de gehele gemeente, want je hebt hier overal prachtig landgoederen en landhuizen.”
Energie
In de Tot Slot-campagne trekt de gemeente samen op met Achterhoek Toerisme, die ook een belangrijk deel van de organisatie van de Rolling Tweed op zich heeft genomen. Besselink hoopt dat het evenement van zondag iets in gang zal zetten. “We hebben onlangs samen gezeten met het gehele toeristisch veld van Bronckhorst, met alle ondernemers erbij”, vertelt ze. “Dan zijn er veel ideeën, maar dan moet er ook wat gebeuren. Daarom hebben wij gezegd: laten wij de regie pakken, dit als voorbeeld organiseren. We hopen dat het inspireert, dat het nog meer energie losmaakt en dat er ook vanuit de ondernemers dingen zullen gaan ontstaan.”
Zelf kijkt ze alvast uit naar zondag. “Ik kom er normaalgesproken te weinig aan toe, maar ik vind het wel heel fijn om te fietsen, ben ook fietsend de gemeente binnengekomen”, vertelt Besselink. “En je hebt op de fiets weer op een heel andere manier contact met mensen, dat is altijd heel erg leuk.” Of de stoet achter haar aan net zo lang zal zijn als die destijds achter Van Arkel? “Graag!”, klinkt het. “Als er honderd mensen meefietsen, zijn we ook al heel tevreden, maar hoe meer zielen, hoe meer vreugd.”
Het is ook mogelijk om de speciaal aangeklede route – inclusief de stops met hapjes en drankjes en de feestelijke samenkomst na afloop – zondag op eigen gelegenheid te fietsen. Starten kan hiervoor tot 14.00 uur vanaf kasteel Vorden.
Opgeven voor deelname kan via de website van Tot Slot in Bronckhorst.
