Lokale binding belangrijk voor kandidaat-Tweede Kamerleden

Lijntjes naar Den Haag nodig om aandacht voor de Achterhoek te houden

Door Bernhard Harfsterkamp

BREDEVOORT – Op woensdag 17 maart worden de verkiezingen gehouden voor de Tweede Kamer. Door de lockdown ten gevolge van corona hebben kandidaten nauwelijks gelegenheid om in levende lijve met kiezers te spreken. Bezoeken aan de Achterhoek van kandidaat Tweede Kamerleden vinden vooral plaats via een computerscherm. Op vrijdag 5 maart waren in de Koppelkerk vijf 'Gelderse' kandidaten om met elkaar in debat te gaan. Ze waren het vaak eens met elkaar, zoals over het belang van het behoud van twee volwaardige ziekenhuizen in de Achterhoek.

Kaag favoriet om premier te worden
“Het was fijn om op locatie te zijn en te kunnen debatteren met andere kandidaten”, zegt Lisa Westerveld. Zij zit al in de Tweede Kamer voor GroenLinks en maakt met haar plaats tien op de lijst een grote kans om herkozen te worden. “Het was mijn eerste fysieke debat”, zegt Loes ten Dolle. Zij staat op plek 35 van de lijst van D66 en zal het van voorkeurstemmen moeten hebben om kamerlid te worden. “Het doet veel voor de sfeer”, zegt ze. “Fijn dat dit door kon gaan.” Alleen het publiek werd gemist. Belangstellenden moesten toch op dat computerschermpje kijken. Ze werden wel betrokken bij het debat. Ze konden reageren op diverse polls en vragen laten stellen. Uit een van die polls bleek dat de kijkers de grootste zorg hadden over het klimaat en daarna over de groter wordende kloof tussen arm en rijk. Uit een ander bleek dat Sigrid Kaag favoriet is om de nieuwe premier te worden. Zij kreeg dubbel zoveel stemmen als Mark Rutte. Met honderd kijkers waren de polls natuurlijk niet representatief.

'Achterhoekse achtergrond helpt in Tweede Kamer'
Niet alle deelnemers waren 'Gelders'. Voor het CDA nam Dirk Boswijk, woonachtig in de provincie Utrecht deel. (Kandidaat-)kamerleden vertegenwoordigen vaak een regio zonder dat ze er vandaan komen. Van hen wordt dan wel verwacht dat ze contacten met die regio onderhouden. Erik Haverkort (VVD) is gemeenteraadslid in Lochem. Loes ten Dolle en Tobias Holtman (ChristenUnie) zijn fractievoorzitter in Winterswijk en Aalten. Lisa Westerveld is geboren en opgegroeid in Aalten. De lokale binding is voor haar belangrijk. “Je neemt je achtergrond mee naar Den Haag. Mijn Achterhoekse achtergrond helpt mij in bijvoorbeeld in onderwijsdebatten. Ik weet hoe belangrijk de scholen voor de leefbaarheid zijn.” Dat zorgt dat zij er aandacht voor vraagt dat scholen met minder leerlingen kunnen blijven bestaan. In de Tweede Kamer houdt zij zich ook bezig met de Jeugdwet. Veel gemeenten komen geld voor de uitvoering hiervan tekort, ook Aalten. “Hierover heb ik regelmatig contact met de wethouder en gemeenteraadsleden uit Aalten. Die kosten zijn een groot probleem voor kinderen, die het nodig hebben. De landelijke overheid vergoed niet genoeg.” Voor Westerveld is er niets mis mee dat gemeenten taken uitvoeren. “Je moet dan wel zorgen dat ze die taken goed kunnen uitvoeren. Er moet voldoende geld zijn om het te kunnen doen en de wet- en regelgeving moet duidelijk zijn en de gemeenteraad moet tijd hebben om alles goed te kunnen controleren.”

'Nederland is meer dan de Randstad'
Tobias Holtman is realistisch. Plek 24 op de lijst van een kleine partij als de ChristenUnie (CU) is niet verkiesbaar. Hij hoopt wel op veel voorkeurstemmen. "Het is leuk om mee te kunnen draaien in een campagne. Daarmee wordt het contact en de binding met Den Haag versterkt.” Zijn netwerk wordt zo sterker en daarmee kan hij de Achterhoek op de kaart zetten. Hij weet dat de CU het belangrijk vindt dat er voldoende binding en feeling is tussen Den Haag en de regio. Als gemeenteraadslid vindt hij het fijn en goed om contact te hebben met Haagse politici. Dat dit wederzijds is bleek uit het werkbezoek van Tweede Kamerlid Stieneke van der Graaf op de dag van het debat. "Dat ging over het drugsgebruik van jongeren”, zegt Holtman. Met name over de drug 3MMC. "Daarvoor wordt zelfs geflyerd, terwijl 4MMC, het broertje, wel is verboden. De problemen die dit onder de jeugd veroorzaakt is door de jeugdagent van de gemeente Aalten aan de kaak gesteld.” Van der Graaf heeft met die wijkagent een ronde gedaan en heeft kennis gemaakt met de integrale aanpak van de gemeente. Holtman vindt dat Den Haag onvoldoende oog heeft voor het probleem. "Het gebruik van 3MMC is nog steeds niet verboden. Het is belangrijk dat er voldoende geld is voor de politie en voor preventie.”

'Zorg voor iedereen moet dichtbij blijven'
“Wij zijn niet de Randstad, wij zijn de Achterhoek”, zegt Loes ten Dolle. “Als je kijkt naar het beleid dat in Den Haag wordt gemaakt, wordt dat wel eens vergeten.” Daarom is het belangrijk om een goede binding met een regio te hebben. Het is een reden dat Ten Dolle campagne voert om op haar te stemmen. “Deze voorkeurscampagne is bewust om Den Haag te laten zien dat wij serieuze kandidaten met een achterban zijn. “Jullie moeten wat doen met onze stem.” Meer voorkeurstemmen is een sterk signaal.” Ze heeft al wel de ervaring dat er veel lijntjes vanuit de Tweede Kamerfractie gelegd worden als er in de Achterhoek wat speelt en dat dit uitwerking heeft. Er wordt vaak contact gezocht met lokale fractievoorzitters. Als ze geen Tweede Kamerlid wordt hoopt Loes ten Dolle dat Den Haag drie van haar speerpunten oppakt. “Daar ga ik echt voor strijden via mijn contacten.” Voor het onderwijs geldt dat de leerlingengrens geschrapt moet worden om scholen open te houden. “Dat is niet goed voor een toegankelijk onderwijs.” Voor de zorg is “superbelangrijk” dat er volwaardige ziekenhuizen blijven. “Zorg voor iedereen moet dichtbij blijven en het is noodzakelijk voor de leefbaarheid.” Tenslotte zijn goede verbindingen met het openbaar vervoer, liefst grensoverschrijdend, belangrijk. ‘Waar de snelweg eindigt, houdt Nederland niet op. Met goede verbindingen zijn werk en onderwijs dichterbij.”