Mart de Kruif vertelde het levensverhaal van John Gorden Kavanagh. Foto: Achterhoekfoto.nl/Liesbeth Spaansen
Mart de Kruif vertelde het levensverhaal van John Gorden Kavanagh. Foto: Achterhoekfoto.nl/Liesbeth Spaansen

De waarde van vrijheid doorgeven

Algemeen

STEENDEREN - Het 4 mei comité, onderdeel van de Stichting Oranje comité Steenderen en Stichting Oranjefeesten Toldijk, organiseerde de Dodenherdenking in Steenderen bij het Aviko kantoor, het voormalige gemeentehuis, met medewerking van Muziekvereniging Nieuw Leven.

Door Liesbeth Spaansen

Binnen het thema 'Vrijheid geef je door' en het jaarthema voor 2018: 'Verzet' opende Peter van Drunen van het 4 mei comité de herdenking en benoemde de gefusilleerde verzetsmensen Besselink en Agterkamp. "Soms was verzet het laatste middel om familieleden of kameraden te helpen. Via illegaliteit de enige weg om te kunnen overleven, te ontkomen aan honger, kou, razzia's en deportaties." Hij vroeg zich af wat hij zou doen, hoever zijn verantwoordelijkheid zou zijn en welke middelen gerechtvaardigd. "Welke gevolgen ook voor mijzelf vind ik aanvaardbaar? Waar het om draait, is na te denken over de wereld van toen en de wereld van nu. De vraag is: hoever sta ik werkelijk open voor het beroep dat een ander op mij doet."

Mart de Kruif, luitenant-generaal buiten dienst hield een toespraak over de oorlog en bevrijding rond Steenderen en de Canadezen op Rha in het bijzonder. Hij vertelde het levensverhaal van John Gorden Kavanagh uit Canada, die in het leger ging en omkwam tijdens de bevrijding van Rha. "We staan hier omdat we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog willen gedenken. Mensen die sneuvelden voor het goede. Ik sta hier ook om te eren. John Gorden Kavanagh deed en was het goede. Hij bracht het grootste offer in een land dat hij niet kende en nooit meer zou verlaten. Ik wil vooral de waarde van de vrijheid doorgeven aan de generaties na ons. De reden daarvoor staat kort gebeiteld in het monument op Rha: dying for freedom isn't the worst that could happen, being forgotten is."

Monique Manders, kleindochter van Bernard Besselink las een gedicht voor. Daarna vertelde ze het verhaal van de Engelse luchtmachtmilitairen die naar Bernard Besselink werden gebracht. "Hij had al gezegd dat hij ze absoluut zou helpen en samen met buurman en vriend Jan Agterkamp, die de Engelse taal beheerste, vingen zij de militairen op. 17 november 1941 werden Besselink en Agterkamp en twee personen van de verzetsgroep gefusilleerd in de Kennemerduinen bij Bloemendaal. Alle acht bemanningsleden van de Short Stirling keerden na de oorlog behouden terug in Engeland." Monique Manders vroeg zich af wat zijzelf zou hebben gedaan. "Zou ik zo besluitvaardig kunnen zijn om in verzet te komen? Kan ik spreken van goed of fout? Herdenken gaat over herinneren wat ooit geleefd zou gaan worden maar afgesneden werd, soms heel erg bruut. De vanzelfsprekende toekomstverwachtingen die zomaar verdwenen, waardoor het leven zo anders werd."

Iris Gosselink en Lisanne Pul van basisschool De Rank en Iris Groeneveld en Maijka Bremer van basisschool De Pannevogel lazen gedichten voor. Na het taptoesignaal, twee minuten stilte en het zingen van het Wilhelmus, werden een krans en bloemen gelegd door comités, genodigden en aanwezigen. Een ieder kreeg gelegenheid om langs het monument te gaan. Daarna ging men in stille tocht langs het gedenkteken '40-'45 bij de Willibrorduskerk en vervolgens naar de Algemene Begraafplaats aan de Kerkhofweg.

Na het verhaal van de omgekomen piloten door Peter van Drunen werd door Syta Breimer en Karlijn Rekswinkel van basisschool De Rank een gedicht voorgelezen. Basisschool de Pannevogel heeft het oorlogsgraf van de onbekende soldaat geadopteerd. Iris Groeneveld en Maijka Bremer legden een krans bij het graf. Daarna legden de schoolkinderen bloemen en staken kaarsen aan.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant