Knotlinde in Hengelo
HENGELO - Als deskundige ter zake ben ik ten zeerste verbaasd dat jullie zinnens zijn om de knotlinde van Bronckhorst te kappen.
Dat is een voornemen dat onder bomenkenners (zelfs in het buitenland) heel wat beroering veroorzaakt. Dat er een deskundige is aangesteld om de boom te onderzoeken is iets wat ons plezier doet. Dat dat pas gebeurt nadat er al een kapvergunning is afgeleverd verontrust ons. De vraag die een boomdeskundige voor zijn kiezen zou moeten krijgen is niet: ”Is de boom nog veilig?”. De vraag die zou moeten voorliggen is: “Wat moet er gedaan worden om deze boom, de trots van Bronckhorst, de behouden?”
We zien daar zeker mogelijkheden. Straat versmallen, dat is zeker in de buurt van een school een goed idee. En maak daar gebruik van om de boom een optimale standplaats te geven. Geef die boom een ereplaats in de gemeenschap. Laat de schoolkinderen leren over de ecologische waarde van zo’n boom. Laat hen leren dat zo’n boom een enorme ecologische waarde heeft, die een eventuele vervanger pas over meer dan honderd jaar zal hebben. Nu mogen jullie gerust een vervanger aanplanten. Dat lijkt me een mooi idee. Dan hebben jullie niet een, maar gelijk twee merkwaardige bomen.
Ik vind het eigenlijk, als deskundige ter zake, ook een gek idee dat bomen ziek kunnen worden. Dat las ik in het krantenartikel over jullie voornemen. Ziekte is iets van mensen en andere beesten. Dat komt wanneer een organisme binnen dringt en de witte bloedlichaampjes als flinke soldaten die de indringer onschadelijk maken. Dan worden we ziek, krijgen koorts, moeten het bed houden en achteraf terug aansterken. Zo werkt dat niet bij bomen. Die worden niet ziek. Witte bloedlichaampjes, koorts, bed houden? Dat is allemaal mensenonzin. Bomen doen niet aan ziek worden. Bomen kunnen aangetast worden, beschadigd geraken. Maar niet ziek.
Dus met de hand op het hart: deze boom is niet ziek. Bomen leven ook alleen maar aan de buitenkant. De kern, die mag gerust wegrotten. Maakt niet uit. Nu moet zo’n boom niet omvallen natuurlijk. Omvallende bomen, dat staat niet in een gemeente. Dat is hartstikke gevaarlijk. Maar al met al is dit een kleine boom. Als die echt breukgevaarlijk zou zijn, dan heb je echt niet veel nodig om die een steuntje te geven. Letterlijk dan. Maar laten we vooral de conclusies van de boomdeskundige afwachten. En op basis daarvan een plan bedenken om de boom te behouden.
Ik snap echt wel dat jullie bezorgd zijn om de zorgplicht. Maar zorgplicht is geen kapplicht. Zorgplicht, is dat niet de plicht om voor het patrimonium te zorgen? En kappen, staat dat niet haaks op zorgen?
Vanuit dat oogpunt en vanuit mijn ervaringen als boomdeskundige wil ik jullie dan ook oproepen om in de eerste plaats te kijken naar de mogelijkheden die er zijn om voor de boom te zorgen. En te zorgen dat die veilig kan blijven staan. Kappen is voor zo’n boom echt zonde. Zonde van het geld ook. En je kan dan misschien denken dat je wel een nieuwe boom kan planten. Maar of dat echt kan, dat weten we pas over 250 jaar. Ik zou het risico niet nemen.
Wim Peeters
Lector Boomverzorging Vives hogeschool in België