Wat heeft Bennie Jolink toch met Lochem?
De bijzondere band tussen Normaal-frontman en de Keistad
LOCHEM/BARCHEM - 'Ik kom altied weer terug...' Achter die gevleugelde uitspraak van Bennie Jolink zou je zo maar '...in Lochem' kunnen invullen en dan klopt het nog steeds. Bennie komt altied weer terug in de Keistad. Het klonk haast gretig toen hij aangekondigde er in 2020 weer te zullen staan. Waar komt die band van Bennie Jolink met Lochem toch vandaan?
Door Henri Bruntink
Die band gaat nog verder terug dan dat beroemde eerste optreden van Normaal in het Lochemse Openluchttheater, dat door Bennie steevast 'De Koele'. Dat was in 1975 en in 2020 dus 45 jaar geleden. Twaalf jaar eerder, in 1963, had hij Lochem al leren kennen, door een schoolfeest van de toenmalige HBS. In een interview voor een jubileumkrant van het Openluchttheater vertelde hij hoe hij verzeild raakte op dat feest van de school die later de Rijksscholengemeenschap (RSG) werd.
Het gebouw stond aan de Dr. Cartier van Disselweg. Veel is er niet van in zijn geheugen blijven hangen, maar: "Ik weet nog wel wat ik toen dacht: Wát een mooie meiden hebben ze hier!" Hij maakte naar eigen zeggen geen schijn van kans want Bennie had - trendsetter als hij was - al behoorlijk lang haar en dat was toen nog allerminst een algemeen aanvaard modeverschijnsel.
De volgende 'ontmoeting' met Lochem kwam nadat Jolink in 1964 was begonnen als student aan de AKI in Enschede. In het tweede jaar van de kunstopleiding ontmoette hij de zussen Anne(ke) en Marianne Carlier. Die woonden in Lochem. Met Anne kreeg de toen 19-jarige Bennie vaste verkering. Daardoor kwam hij regelmatig in Lochem, in de ouderlijke woning van zijn vriendin aan de Barchemseweg, hoek Frankenlaan. Die woning lag schuin tegenover de Bosweg. Iemand met een flinke conditie holt van daaruit in een minuut of vijf via de vrij steile weg naar de watertoren en heeft vervolgens 'De Koele' aan z'n voeten liggen. Maar die was toen nog niet in Bennie's leven.
BTS
Tijdens verjaar- en andere hoogtijdagen in de grote familie piepten Bennie en de gebroeders Carlier er regelmatig tussenuit om zich in het Lochemse nachtleven te storten. Ze kwamen meestal in een tent die BTS heette. De afkorting werd op z'n Engels uitgesproken en stond voor Blue Tower Street. De oer-disco stond immers aan de Blauwe Torenstraat. Later werd ook café Scholten aangedaan. Dat bleef in Bennie's herinnering en jaren later hield Normaal bij Scholten de perspresentatie van het album, daar is-ie weer: 'Ik kom altijd weer terug'.
In 1968 werd het eerste popfestival gehouden. Joost Carlier nam het voortouw maar het was ook vooral een familie- en vriendengebeuren, al had Bennie er de eerste jaren nog niet veel mee. Iedereen stak de handen uit de mouwen en op 23 mei van dat jaar was het zover: het eerste festival, onder de naam 'A Pelgrimage Trip'. Later werd daar '...to Lowlands' aan toegevoegd maar dat is een ander verhaal. Het festival in het Openluchttheater was een van de eersten in zijn soort en in ieder geval het eerste jaarlijks terugkerende popfestival in Nederland. Het werd later omgedoopt tot Popmeeting en Lochem Pop.
Boer
Ook in 1968 studeerde Bennie af aan de AKI. Hij verkaste naar Amsterdam, waar hij niet kon aarden. Door zijn accent werd hij vaak weggezet als 'boer'. Pas later zou hij dit gaan inzetten als geuzennaam. Bennie en Anne Carlier hadden 't dik aan en wilden, na terugkeer in Enschede, gaan samenwonen. Daar kon in de katholieke familie van Anne echter geen sprake van zijn. "Dus zijn we uiteindelijk maar getrouwd. Dat was een puur praktische oplossing", aldus Bennie Jolink in het eerdergenoemde interview. Belangrijk voor het verhaal is nog dat Bennie in Enschede samenwoonde met onder meer Ferdi Joly, die ook aan de AKI had gestudeerd. Door de latere Normaal-gitarist ging Bennie weer 'plat proaten'. En hij ging demonstratief op klompen lopen. "Back to the roots", zo zegt hij zelf.
In 1973 verruilde Bennie het stadse leven voor dat van Hummelo, waar zijn échte wortels liggen. Het lot bepaalde dat hij op de laatste avond in Enschede Jan Manschot trof. In het café, waar anders? Jan, die sociale academie had doorlopen, zou de volgende dag eveneens teruggaan naar de Achterhoek. Op hem wachtte een baan in Doetinchem. Het tweetal ging een dag later samen in de bestel-eend van Manschot 'op huus op-an'. Jan vertelde dat hij een drumstel had gekocht en Bennie had zijn airbrush geruild voor een gitaar. Ze besloten een band te beginnen.
De naam Normaal kwam pas later. In datzelfde jaar was Bennie voor het eerst serieus betrokken bij het Lochemse popfestival. Hij was er 'action-painter' die naakte vrouwen beschilderde die hij vervolgens over grote vellen papier liet rollen. Het was een groot succes. In 1974 en '75 was hij bovendien presentator van de Popmeeting.
Dauwtrappen
In 1975 vertelde Bennie zijn zwager Joost dat hij zelf een band was begonnen. Of hij daarmee mocht optreden? En Joost antwoordde: "Ja doe maar... 's morgens om negen uur." Beetje vroeg, maar Jolink nam de uitdaging aan. Op Hemelvaartsdag 1975 was dauwtrappen nog erg populair onder jongeren en het openluchttheater was om 9 uur dan ook al goed gevuld. Het verhaal van dat eerste optreden is bekend. Bij het inzetten van de tekst van de 'Drieteri-je Blues' ging er een schokgolf door het publiek. Rockmuziek en dialect, dat was nieuw. De boerenrock was geboren.
Normaal ging het sindsdien voor de wind. Dat gold zeker voor het aantal optredens dat de band gaf. En de hits, met 'Oerend Hard' voorop kwamen ook. Succes brengt geld met zich mee en dus managers. Bennie Jolink is eigenlijk alleen goed te spreken over de eerste en de laatste en dat zijn beiden Lochemers. En samen haalden die Bennie in 1997 over om weer te gaan optreden, nadat hij er het bijltje teleurgesteld bij had neergegooid.
Normaal ging een aantal jaren later ook weer optreden in 'De Koele'. Bennie noemde dat 'thuuskomm'n' en vertelde er vaak bij dat optreden in de open lucht hem letterlijk meer lucht gaf. Want problemen met zijn luchtwegen speelden hem steeds vaker parten. Dat leidde zelfs tot het officiële einde in 2015. Daarna zorgde een nieuw medicijn voor sterke verbetering, met als gevolg dat Normaal opnieuw terugkeerde naar Lochem (of liever: Barchem). Want hij komt altied weer terug... Ook in 2020. Op Hemelvaartsdag en dit keer met onder meer Danny Vera in het voorprogramma.