Vordense vertelt kinderen haar
ervaringen uit de oorlogsjaren
VORDEN – In het kader van het landelijke thema 'Verzet' zal de in Vorden woonachtige Lieneke van Ruller (79), dochter van één van de oprichters van de verzetskrant Trouw Eb van Ruller, vrijdagavond 4 mei tijdens de Herdenkingsbijeenkomst van het Comité 4 mei Vorden in de Dorpskerk iets vertellen over haar eigen ervaring als kind tijdens de oorlog. In de afgelopen weken kregen leerlingen van de Vordense basisscholen Het Hoge, De Vordering en De Kraanvogel haar verhaal al te horen tijdens een gastles die Lieneke van Ruller op de scholen in samenwerking met het Comité 4 mei Vorden verzorgde om dochter te zijn van een vader in het verzet en wat persvrijheid in de Tweede Wereldoorlog toen inhield.
Door Jan Hendriksen
Lieneke van Ruller woont sinds 1991 in Vorden in de woning waar in het verleden haar ouders woonden en die de naam van 'Vrijheid' draagt. "Mijn ouders brachten in het verleden jaarlijks een weekeinde in Vorden bij Hotel Bakker door. Men kende Vordenaar Henk Groot Enzerink die onder de naam 'Karel Overijssel' in de oorlog verspreider van de in 1943 opgerichte verzetskrant Trouw was. Zodoende zijn mijn ouders in een latere periode in Vorden neergestreken", zo verklaart Lieneke.
De Vordense liet tijdens haar gastlessen de kinderen weten dat haar vader als journalist van de bezetter (Duitsers) niet mocht schrijven wat er gebeurde of wat hij/zij vond van wat er gebeurde in de oorlog. "Hij is met twee andere mensen bij de geboorte van Prinses Margriet in 1943 begonnen aan een 'ondergrondse' krant. Dat betekent een geheime krant. En dat was een verzetsdaad. De bezetters zochten hem daarom om hem gevangen te nemen zodat hij niet meer kon schrijven. Ik was toen vier jaar en woonde met mijn vader, moeder, een ouder broertje en een nog jong zusje in een huis in Barendrecht (dichtbij Rotterdam) aan het einde van een doodlopende straat. Op een avond werd het huis omsingeld door Duitse soldaten die mijn vader kwamen halen. De bel ging héél hard en mijn moeder deed open en zei tegen de soldaten dat mijn vader niet thuis was en pas met de laatste trein naar huis zou komen en ze gingen weg", zo vertelt Lieneke terwijl de kinderen ademloos luisteren.
Haar vader is één van de oprichters van de verzetskrant Trouw
Strategie
De strategie was dat de bezetter, om de man te pakken te krijgen, vrouw en kinderen meenamen om op die manier de man onder druk te zetten om zichzelf aan te geven. Om zijn gezin te redden moest hij zich dus laten pakken. Lieneke: "Wij waren dus in gevaar en mijn moeder besloot om ons uit bed te halen en ze nam wat kleren mee en deed die onderin de kinderwagen van mijn jonge zusje. Baby er bovenop en we liepen naar het station. Mijn moeder besloot om naar Dordrecht te gaan waar tante Dina woonde. Dat was het dichtste bij en zij zou dat goed vinden. We zaten in angst om mijn vader, want als hij thuis kwam…." Zichtbaar levert het verhaal dat Lieneke vertelt haar enige emotie op.
Bevrijding
"Er waren toen nog geen mobieltjes, ze konden elkaar niet bereiken. Met spanning zaten we bij tante Dina in de kamer. En wat gebeurde er toen… mijn vader belde aan. Hij had de laatste trein gemist en wilde bij tante Dina gaan slapen. Mijn vader en moeder zeiden toen: 'Dit is een wonder van God'. Ze hebben vervolgens heel lang met elkaar gepraat en besloten toen om elk een kant op te gaan. Mijn vader ging richting Amsterdam. Mijn moeder en wij gingen naar Brabant naar Klundert waar mensen waren die oorlogsvluchtelingen opnamen. Want dat waren we toen geworden. We zagen elkaar pas na de bevrijding terug en wisten van elkaar niet of we nog leefden. Maar gelukkig was dat wel het geval. En jullie kunnen wel voorstellen wat dat voor emotie opleverde", zo besloot Lienke haar verhaal aan de kinderen.