Veelzijdige presentatiedag van jubilerende
Menvereniging In de Reep'n
Vorden - Elke tweede zondag in augustus (dit jaar op 9 augustus voor de 39ste keer) herleven oude tijden in Vorden. Prachtige rijtuigen rijden dan door de omgeving van Vorden en de koetsiers en hun gasten genieten van de natuurschoon en 'het gezien worden van hun aanspanningen'. Het wordt ook wel het rijdende museum genoemd waarmee aangegeven wordt dat de vereniging erin is geslaagd haar hunkering naar het verleden te verwezenlijken. Op de parkeerplaats van Hotel Bakker werden zaterdag 27 juni meer dan dertig van dergelijke rijtuigen getoond tijdens een presentatiedag van In de Reep'n in het kader van haar veertig jarig bestaan dit jaar. En dat leverde pure nostalgische gevoelens op. Het talrijke publiek genoot dan ook volop van de overzichtelijk opgestelde rijtuigen en aanverwante activiteiten.
Een groot deel van de getoonde rijtuigen komen uit de privé collecties van een aantal van de zeventig leden tellende vereniging waaronder die van de familie Bakker. Van een imposante Char-a-bancs (kar met banken) tot de vierwielige Wagonette, waarvan de passagiersbanken in de lengterichting zijn opgesteld en van een gesloten vierwielige koets (Coupé) tot een tweewielige tweepersoons ruituigje van Engelse origine (Tilbury). En natuurlijk ontbrak er de Jachtwagen en een landauer ook niet.
"Veel rijtuigen hadden oorspronkelijk twee kappen: een voor de zomer met oprolbare zeiltjes en een voor de winter met een gesloten kap, soms met ramen van geslepen spiegelglas. Een groot deel van die kappen zijn echter zoek geraakt of door verwaarlozing vergaan. Er zijn dan ook nauwelijks nog rijtuigen waarbij alle originele bijbehorende kappen nog intact zijn", zo zegt bestuurslid Jan ten Damme tijdens de Presentatiedag, die niet beperkt bleef tot alleen rijtuigen. Achter bij het koetshuis van Hotel Bakker aan de Kerkstraat was ook een aantal paardenrassen te bewonderen.
Oud-dierenarts en medeoprichter Jan Breukink van de menvereniging vertelde vol passie en met humor over een aantal raskenmerken van onder meer het Belgische, Gelderse en het Friese paard. Een gratis ritje met de Jan Plezier door het dorp, met op de bok koetsier Eppie Klomphaar, vond ook gretig aftrek bij het publiek evenals een rondritje op de rug van een van de twee Shetland pony's Idool en Sonja door de kinderen. Paarden fysiotherapeute Karin Groot Jebbink uit Kranenburg vertelde alles over de spieren van het paard en Wim Oonk van Tuigenmakerij Oonk uit Ruurlo over het maken van paardentuigen.
Karin Groot Jebbink verzorgde twee demonstraties waarbij zij vertelde hoe de spieren van paarden werken, wat het belang is van losse spieren en hoe zij die als therapeut los kan houden. Tijdens de demonstratie maakte ze gebruik van een paard waar ze de spieren op getekend had om zo uit te kunnen leggen waar zij de meeste problemen tegenkomt bij paarden die in het tuig lopen. Er zijn globaal twee soorten tuigen voor paarden: borsttuigen en gareeltuigen. Borsttuigen zijn eenvoudig en passen altijd. Gareeltuigen zijn meestal luxer en moet volkomen passen om drukplekken te voorkomen. Met gareeltuigen kan zwaarder getrokken worden dan met borsttuigen.
Verwaarlozing
Door verwaarlozing zijn veel originele rijtuigen in bijzondere slechte staat gekomen. Restauratieprijzen liegen er niet om. Wanneer men een rijtuig zo heeft verwaarloosd dat het enige wat nog gedaan kan worden het bouwen van een compleet nieuw rijtuig op het originele onderstel moet men op een bedrag tussen de vijf en vijftig duizend euro rekenen. Jan ten Damme: "Momenteel worden veel rijtuigen in Polen gerestaureerd. Daar zijn de ambachtslieden die het vak van rijtuigen restaurateur nog betaalbaar uitvoeren."
Landbouw
Eind jaren vijftig, begin jaren zestig van de vorige eeuw namen tractoren het werk van paarden in de landbouw over. Ook de auto had zijn intrede gedaan en daarom was het niet meer gebruikelijk om met paard en rijtuig naar de kerk te gaan. Kortom het paard en het rijtuig had afgedaan. Paarden werden naast beperkt gebruik in de landbouw en fokkerij alleen nog door een kleine groep ruiters ingezet in de spring- en dressuursport. De rijtuigen werden dikwijls verbrand of ergens achterin een oude loods weggeschoven.
In onze regio waren echter een aantal mensen die hunkerden naar de nostalgie van het aangespannen rijden. Zo ook in Vorden. Johan Norde verzamelde in 1975 een aantal mensen om zich heen en zij richten een heuse vereniging op die moest voorkomen dat alle ruituigen in onze omgeving zouden verdwijnen of onzichtbaar in een schuur of in één van de koetshuizen bij de vele kastelen in Vorden zouden blijven staan. De vereniging werd 'In de Reep'n' genoemd. Dit is het Achterhoekse woord voor 'de lange riemen waaraan een paard het rijtuig trekt'. In de Reep'n is de drijvende kracht achter de jaarlijkse landelijk bekende Kastelenrit.