Graat Metz toont een van haar hermaakte meubels. Foto: Liesbeth Spaansen
Graat Metz toont een van haar hermaakte meubels. Foto: Liesbeth Spaansen

Meubelhermaker Graat Metz geeft oude meubels nieuw elan

Cultuur

Deelnemer Kunst4daagse 2022

Door Liesbeth Spaansen

BRONCKHORST/STEENDEREN - De veertiende Kunst4daagse Bronckhorst wordt gehouden van Hemelvaartsdag 26 mei t/m zondag 29 mei. Vier dagen lang tonen tussen 10.00 tot 17.00 uur vele kunstenaars en galeriehouders in eigen of (gelegenheid)kunstlocaties hun werken aan een breed publiek. De serie van zes interviews met deelnemers van de Kunst4daagse wordt afgesloten met meubelhermaker Graat Metz, die op Groot Zande aan de Rijksweg 122 in Hummelo haar werk laat zien.

Kennismaken
Graat Metz is geboren in Leeuwarden. “Daar heb ik niet lang gewoond. Mijn vader was schoolmeester en we verhuisden naar Heino waar ik op de basisschool zat en daarna naar Raalte waar ik naar de middelbare school ging.”

Voor studie ging zij het huis uit. In Nijmegen studeerde zij Diëtetiek, een tweede keus want ze vond Tuinarchitectuur eigenlijk mooier. “Ik studeerde af in ’82, maar er was geen werk in mijn vakgebied. Daarom ging ik als schillenboer aan het werk, vrijwilligerswerk in een kringloopproject, de voorloper van onze groene container. Met paard en wagen reed ik door Nijmegen om groenteafval en oud brood op te halen. Dat werd gewogen door met span op de weegbrug te staan en we brachten het naar een boer waar we de koeien voerden. De boer betaalde ons én de gemeente betaalde ook nog eens tien cent per kilo. Dat had het afval anders gekost wanneer het naar de verbrandingsoven afgevoerd werd. Van dit geld kon het kringloopproject draaien.” 

Met vier vrienden begon Graat één van de eerste biologische restaurants in Nijmegen. “Daar serveerden we zoveel mogelijk biologische en vegetarische gerechten, wat voor toen bijzonder was. Mijn broer zei dat ik mijn tijd ver vooruit was.”

Graat bleef altijd met eten bezig. Ze ontmoette Nida in een restaurant in Nijmegen, waarna zij samen naar Hummelo verhuisden en de groepsaccommodatie op Groot Zande begonnen. “In het huiskamerrestaurant in Hummelo bleven we trouw aan de keuze voor het gebruik van biologische producten.” Daarnaast was zij vijf jaar lang kok op woon-zorgcentrum Hyndendael in Hummelo. “Mooi werk, wat ik vijf jaar heb gedaan.”

De groepsaccommodatie bood ruimte voor 50 tot 80 groepen per jaar. “Schoolreizen en zomerkampen, families of voetbalclubs in de weekends en ’s winters ook verjaardagen”, kijkt Graat erop terug. “Na 25 jaar hebben we de keuze gemaakt om daarmee te stoppen.”

Meubelhermaker Graat Metz
Als kind leerde Graat van haar vader timmeren en zagen. “Ondertussen was ik op het ROC een meubelmakersopleiding begonnen. Omdat ik op kamers woonde en de hobby nogal wat lawaai veroorzaakte, ben ik er mee gestopt.” Van haar moeder leerde ze alles met betrekking tot textiel: naaimachine, haken, breien, spinnen en wol verven.

Toch bleef ze het haar hele leven leuk vinden om zelf meubels te maken. “Vaak had ik het te druk of geen mogelijkheid én wat ga ik er dan mee doen?”, lacht Graat. Nuttig voor de groepsaccommodatie, maakte ze wel zelf de vijftig bedden, meerdere tafels en bankjes. “Niet te grote meubels, want ik doe alles handmatig. Ik heb wel machines, maar niet zo groot.”

Sinds 2016 maakt ze ook tijd voor creativiteit. “Nu heb ik ons hele huis ingericht met eigen meubels, maar ik maak ook meubels in opdracht voor anderen. Van resthout maak ik nieuwe kleine tafeltjes, en ook kleine gebruiksvoorwerpen zoals houten kandelaars met ruimte voor een voorraad kaarsen.” Ze bewaart ook schoollampen, schalen, een oude koffiepot, buizen, oude planken. “Je weet nooit wanneer ze nodig zijn.”

Graat begon daarnaast met verwerken van oude meubels, vaak erfstukken van mensen die ze niet in de kamer wilden. “Ik maak van de meubels iets anders, ik hermaak ze. Soms zaag ik een meubelstuk doormidden en verander het met gebruik van multiplex platen. De originele meubels verf ik expres niet, om het herkenbaar te laten.” Een oud nachtkastje is nu boekenkast en twee ladenkastjes zijn onderdeel van een bureau. Het levert mooie reacties op: ‘oh ja, dat stond bij oma’.

Kunst4daagse
In de ruimten van Boerderij Groot Zande richt Graat voor de vijfde keer haar Kunst4daagse expositie in. Naast de meubels die ze hermaakte van verschillende oude meubelstukken, staan er nieuwgemaakte en geschilderde tafeltjes. “We exposeren met z’n drieën, ook zijn schilderijen en foto’s van Marleen Hager en keramiek van Ria Gilsing te zien”, vertelt Graat. “In de galerie, we noemen het salon, maar ook onder de veranda zet ik mijn meubels neer. Zo laat ik de volgorde van ontwikkeling zien, als overzicht van mijn werk.”


kunst4daagse bronckhorst.nl

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant