Afbeelding

Oerend Smart | Een invloedrijke regio

Opinie

De Duitse stad Trier staat bekend om zijn Romeinse verleden en Moezelwijn. Maar het is ook de geboorteplaats van Karl Marx. Daar kwam ik achter toen ik enkele jaren geleden bij een huis aan de Brückenstrasse Chinese toeristen foto's zag maken. Ook al claimt China een markteconomie te zijn, bij veel oudere inwoners heeft Marx als geestelijk vader van het communisme nog altijd een heldenstatus. Dan is een foto voor de woning waar de politieke denker in 1818 ter wereld kwam een mooi souvenir. Het toeristenbureau van Trier speelt er slim op in.

Trier ligt in de deelstaat Rheinland-Pfalz, een regio die naast enkele grotere steden veel dorpen telt. Met niet meer dan 1200 inwoners is Kallstadt er daar één van. Ogenschijnlijk is het een onopvallend plaatsje, maar de laatste jaren is het regelmatig in het nieuws geweest. De reden: in Kallstadt zijn de opa en oma van Donald Trump geboren. Aan het geboortehuis van zijn grootvader hangt geen plaquette. Maar volgens de overlevering legde de zestienjarige Friedrich Trump hier in 1885 voor zijn moeder een briefje op tafel met de mededeling dat hij naar de Verenigde Staten was vertrokken. Hij bezocht Kallstadt nog een paar keer, onder meer om met zijn buurmeisje Elisabeth te trouwen. Na Friedrichs dood in 1918 richtte Elisabeth Trump in New York een vastgoedfirma op die door haar zoon en kleinzoon Donald tot bloei werd gebracht. De rest is geschiedenis.

De inwoners van Kallstadt zijn de mediabelangstelling voor hun dorp inmiddels zat. In plaats van over Trump hebben de dorpelingen het liever over de kwaliteit van de plaatselijke wijnen of over Henry John Heinz – de man achter Heinz Ketchup – wiens wortels toevallig ook in Kallstadt liggen. Of over de voormalige Duitse bondskanselier Helmut Kohl die zijn chauffeur graag naar het dorp stuurde om bij de slager de lokale specialiteit 'Pfälzer Saumagen' (gevulde varkensmaag) te kopen. Kohl, kanselier van de Duitse eenwording en één van de architecten van de Europese Unie, komt trouwens ook uit de regio: in 1930 is hij in het nabijgelegen Ludwigshafen am Rhein geboren.

Karl Marx, Trumps grootouders, Helmut Kohl… onwillekeurig vraag je je af hoe de wereldpolitiek eruit had gezien zonder de Rheinland-Pfalz. Wat zou er gebeurd zijn als de wieg van deze mensen ergens anders had gestaan? Had hun leven dan een andere wending genomen, waardoor er andere figuren in beeld waren gekomen en de geschiedenis anders was verlopen? En hoe zou het dan gesteld zijn met de relaties tussen de grote mogendheden? Het zijn intrigerende 'wat als'-vragen, waarop we nooit een antwoord krijgen. Maar één ding is zeker: hoe je het ook wendt of keert, Rheinland-Pfalz is een invloedrijke regio.

Geograaf Gert-Jan Hospers schrijft over stedelijke en regionale ontwikkeling op menselijke maat

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant