‘Grootste ellende is het toegeven dat je doof bent’

Aandacht voor Wereld-dovendag

Door Liesbeth Spaansen

HENGELO – Ruim een jaar heeft Arie Blom (53) zijn hoortoestel nu en deze bevalt hem goed. “Vijftien jaar geleden had ik er ook een. Toen waren hoortoestellen nog grote schelpen. Het drukte allemaal en de doorluchting was niet goed, maar eigenlijk wilde ik er ook niet aan.” Die lag dus altijd op het nachtkastje.

Na even nadenken geeft Arie, geboren in Keijenborg en getogen en nog woonachtig in Hengelo met zijn vrouw Petra en vier dochters, aan al zeker vanaf zijn tiende jaar last te hebben van doofheid. “Waardoor dat kwam weten ze niet. Het kan, zo hebben ze later verteld, al wel in de baarmoeder zijn ontstaan door bijvoorbeeld een virus.”

“De grootste ellende was het toegeven dat je doof bent”, moet Arie bekennen. In zijn werk in de schoonmaakbranche heeft hij geen hinder van zijn slechthorendheid. “Maar wie iets tegen me wil zeggen, moet altijd eerst oogcontact zoeken. Je kunt roepen wat je wil, maar ik hoor je echt niet.”

Arie Blom hoefde vanwege zijn doofheid niet in militaire dienst. “Maar ik heb tot mijn 28ste gevoetbald, dat ging goed. Ik ben vanwege een knieblessure gestopt. Daarna heb ik nog een blauwe maandag gemountainbiket en deed fitness. Ja, allemaal sporten die je alleen kan doen.”

“Al die jaren geen hoorapparaat, daar wordt je moe van en je omgeving ook. Ze moeten steeds alles herhalen. Bovendien ga je op een gegeven moment gokken waar het verhaal dat wordt verteld over gaat. Of je gaat je terugtrekken, zeker met teveel mensen.” Zijn vrouw Petra loopt altijd aan de goede kant, waar het oor nog het meeste hoort. “Ik kijk de mensen ook altijd goed aan, draaide het goede oor bij en was geconcentreerd op wat ze zeiden. Zo kon ik ook liplezen. Ik heb er ook aan gedacht om gebarentaal te leren. Als het verder achteruit gaat, doe ik dat misschien nog wel.”

Arie heeft in elk oor een hoortoestel, al draagt hij alleen die in het rechteroor altijd. “Die voor het linkeroor versterkt echt alles, dat is zoveel herrie. Juist de bijgeluiden worden niet gefilterd”, legt hij uit.” Ik weet nog dat ik het apparaat net had en in de supermarkt liep. Wat een lawaai was dat. Alles om me heen was te hard. Als een van de dochters een zak chips openmaakte, werd ik er gek van. Daarom heb ik hem links nu uit, al heb ik hem voor mijn evenwicht eigenlijk wel nodig.”

Dat op Werelddovendag aandacht wordt gevraagd voor het doof zijn, begrijpt Arie wel. “Er is veel onbegrip voor mensen die doof zijn, maar er zijn erg veel mensen met een hoorapparaat. Er komen steeds meer dove of slechthorende mensen. De jeugd zit bij de boxen op feestjes en denk ook eens aan hardbase feesten en fabriekswerk.”

Na al die jaren om zijn doofheid heen te hebben gemanoeuvreerd, is hij nu wel blij met zijn hoorapparaat. Hij koos voor een klein toestel die gedeeltelijk in de gehoorgang gedragen wordt en deels buiten het oor. “Maar het is een hulpmiddel en geen vervanging van je gehoor. Wat ik gemerkt heb is dat een hoorapparaat aanmeten een kunst is, maar afstellen dat je goed ermee kan leven is een nog grotere kunst”, weet Arie, die bij Pento Audiologisch Centrum Apeldoorn goed is geholpen. “Ik merk bijna niet dat ik hem in heb. Ik heb zelfs al een paar keer met het apparaat in onder de douche gestaan.”

Werelddovendag
Jaarlijks wordt Werelddovendag gevierd. Nationale organisaties van doven willen hiermee meer bekendheid geven aan doofheid en gebarentaal, opkomen voor rechten en belangen voor doven, informatie geven aan doven en horenden en activiteiten voor doven organiseren.

De World Federation of the Deaf (WFD) lanceerde deze dag in september 1958 als 'International Day of the Deaf'. De maand is niet toevallig gekozen, de WFD vierde dat het in september 1951 was opgericht. In Nederland en België wordt Werelddovendag op de laatste zondag van september gevierd. Helaas zijn ontmoetingen dit jaar niet mogelijk vanwege corona. De activiteiten van organisaties zijn uitgesteld naar 25 september 2021.