'De molen is mijn favoriete plek. Dat voelt als thuiskomen'
AlgemeenOpen Monumentendag 2020: het stadje Bronkhorst
Door Ceciel Bremer
BRONKHORST – Op zaterdag 12 en zondag 13 september vinden de BankGiro Loterij Open Monumentendagen plaats. Landelijk zijn dat weekend duizenden monumenten gratis te bezichtigen en uiteraard is er in de gemeente Bronckhorst ook van alles te zien en te beleven. We stellen in deze rubriek een aantal monumenten binnen deze gemeente aan u voor. Deze week nemen we een kijkje in het stadje Bronkhorst.
Het kleinste stadje van Nederland telt tientallen monumenten. Waar je je ook begeeft in het middeleeuwse stadje, elke straat, bijna elk huis, is een monument en vertelt een verhaal. Wim Knaake kent veel van die verhalen. De oud-inwoner van Bronkhorst werd geboren op huisnummer 8 aan de Bovenstraat en woonde daarna in het naastgelegen schoolmeestershuis, pal naast Herberg De Gouden Leeuw. “Het huis met die hoge stoep ervoor”, schetst hij een beeld.
“Omdat ik er 30 jaar lang heb gewoond, heb ik ook veel van de geschiedenis van het stadje meegekregen. Als kind speelden we veel buiten op straat of we voetbalden op het pleintje bij de kapel maar we kwamen in eerste instantie niet veel verder dan onze straat. Daar hadden we simpelweg niets te zoeken. Later kwam ik ook in de rest van Bronkhorst, op de Joodse begraafplaats bijvoorbeeld. Als je ouder wordt, besef je pas de historische waarde van het stadje.”
Twee ringbanden vol
En dat besef heeft ertoe geleid dat Wim samen met zijn moeder tal van verhalen en feiten heeft vastgelegd. “Twee ringbanden vol. Alles in potlood; als er dan toch iets niet blijkt te kloppen, dan kunnen we dat altijd nog aanpassen”, legt de inwoner van Steenderen uit. Hij is betrokken bij de historische vereniging en van daaruit gevraagd om mee te werken aan alle informatie over de monumenten op de website van de Open Monumentendag Bronckhorst.
“De kapel is één van de oudste gebouwen. Toen de renovatie van het stadje in de jaren zestig in gang werd gezet, begon men met de kapel. Daarna werd Bronkhorst toeristisch; er kwamen steeds meer winkeltjes bij om bezoekers naar het stadje te trekken. De restauratie vind ik goed gelukt maar daarmee verdween ook de sfeer van het stadje zoals ik het als kind heb gekend. Het stadje uit mijn jeugd bestaat niet meer. Dat vind ik wel jammer. Rationeel begrijp ik die verandering maar gevoelsmatig word ik daar soms een beetje verdrietig van”, vertelt Wim.
Terug naar de roots
Regelmatig gaat hij terug naar zijn roots en loopt met zijn rollator door het stadje. “Dan ga ik bij Het Wapen van Bronkhorst of bij Herberg De Gouden Leeuw op het terras zitten en denk aan vroeger. Bijvoorbeeld aan de grote boom op het terras vóór Het Wapen van Bronkhorst, geplant ter ere van de troonsbestijging van Wilhelmina in 1898. Onder die boom ligt een gezegelde oorkonde begraven. Er was altijd een hele sterke binding tussen het Koninklijk Huis en Bronkhorst. Na de renovatie van het stadje is de koninklijke familie het resultaat ook komen bekijken. Ik was erbij toen prinses Beatrix en prins Claus een bezoek brachten aan Bronkhorst. Daarna is de historische binding tussen de koninklijke familie en Bronkhorst wel achteruit gegaan”, meent Wim.
Bronkhorster molen
Hij kent nog altijd veel inwoners van Bronkhorst en maakt vaak een praatje met hen als hij in het stadje vertoeft. “Er is veel veranderd in al die jaren maar weet je, de renovatie hebben we wel te danken aan alle vroegere inwoners. Sommigen hadden niet veel geld maar met allerlei krachtinspanningen hebben ze geprobeerd in hun oude huizen te blijven wonen. En omdat die huizen overeind zijn gebleven, konden ze worden gerenoveerd. Ik vind dat die mensen ook wel wat eer mogen hebben”, benadrukt Wim.
De favoriete plek van de oud-inwoner van Bronkhorst is bij uitstek de molen. “Vroeger met Pasen gingen we daar eieren rollen. Dan klommen we bovenop de molenbult en rolden we eieren naar beneden. Degene wiens ei onderaan de bult nog heel was, kreeg een prijs. Ik zie mezelf daar nog staan”, herinnert hij zich nog. “De molen is vanaf Steenderen gezien het eerste stukje Bronkhorst. Dat voelt als thuiskomen. Af en toe loop ik er op zaterdag naar toe en ga daar koffie drinken en herinneringen ophalen.”
