Marktvereniging viert tweede lustrum én eeuwfeest
AlgemeenZELHEM/HENGELO – De Marktvereniging Hengelo beheert sinds tien jaar de weekmarkt in Zelhem en viert dit jubileum op vrijdag 20 december tijdens een speciale markt in kerstsfeer met muziek van Rita Oldenhave, dans van dansgroep 'Wij eren 't Olde' en met gratis chocolademelk en glühwein. Dit jubileum was voor de marktvereniging tevens aanleiding om het (uitgestelde) eeuwfeest van de Zelhemse markt te vieren. Burgemeester Marianne Besselink en andere genodigden waaronder de laatste Zelhemse gemeentelijke marktmeester, Jan Olthof, zijn aanwezig bij deze bijzondere marktdag.
Door Alice Rouwhorst
Eigenlijk was het eeuwfeest in 2007, maar door de perikelen rond het vormen van de gemeente Bronckhorst toentertijd is het er destijds en daarna niet meer van gekomen om er bij stil te staan. De weekmarkt kwam onder beheer van de nieuwe gemeente, die de werkzaamheden afstootte in 2009. Deze kwamen bij de Marktvereniging Hengelo te liggen. "Onder dezelfde voorwaarden als in Hengelo hebben we de markt van Zelhem op verzoek van de gemeente onder onze hoede genomen, omdat er binnen de Zelhemse gemeenschap geen kandidaten voor een plaatselijke marktvereniging waren", vertelt Anton van Ingen, voorzitter van de marktvereniging. "Mocht er nu wel belangstelling zijn voor zitting in de vereniging door inwoners van Zelhem, dan zijn ze van harte welkom!" De vereniging wordt geleid door zeven bestuursleden, vijf mannen en twee vrouwen. De mannen zijn om de beurt marktmeester van de vrijdagmiddagmarkten. Ze onderhouden de contacten met de standhouders en houden een logboek bij, zodat iedere marktmeester elke week op de hoogte is van gemaakte afspraken en dergelijke.
De markt op de Markt
Van 1990 tot 2005 was Jan Olthof, naast gemeentebode, de marktmeester van de toenmalige gemeente Zelhem. Hij is de laatste die deze taak heeft uitgevoerd. "Toen ik in 1990 begon was de markt net buiten het centrum, op het Stationsplein. Het was eerlijk gezegd een kille, ongezellige markt. Met de nieuwe ontwikkelingen rondom het centrum, het Komplan Zelhem, was het een goed moment om de markt daarin mee te nemen, zodat we hem konden verplaatsen naar het centrum. In een werkgroep waarin ondernemers vertegenwoordigd waren, hebben we een gedegen plan voorbereid, waarin ook goede afspraken zijn gemaakt over het parkeren. Dit moet namelijk wel dichtbij de markt kunnen. De neuzen van alle partijen, waaronder ook die van de standhouders stonden na vele gesprekken allemaal dezelfde kant op. Het plan werd door de raad goedgekeurd en in 1997 was de opening van de markt op de nieuwe plek, op de Markt, een feit", herinnert Olthof zich.
Verleden en heden
De (wekelijkse) markt heeft bij wijze van spreken een rondje om de kerk gemaakt. Meer dan een eeuw geleden is de markt gestart op de Koestraat, de huidige Burgemeester Rijpstrastraat. Ringen in de leilinden bij de kerk waar een touw doorheen gespannen werd om het vee aan vast te zetten, zijn nog een stille getuige van de veemarkten aldaar. Van daar verhuisde het naar de Stationsstraat in 1963, alwaar de warenmarkt met tien kramen begon. Vervolgens naar het Stationsplein bij de muziekkoepel, die begin jaren dertig door de toenmalige, goed bij kas zittende marktvereniging aan het dorp was geschonken. Alleen stond hij toen aan de Ruurloseweg. En het rondje om de kerk eindigt op de Markt waar heden ten dage de koopwaar wordt aangeboden. Eerst waren het jaarmarkten, later werd het een weekmarkt.
Dat is niet het enige wat veranderd is. De markt begon als avondmarkt, maar de verkoop verhuisde naar de middag in de loop van de jaren. Tegenwoordig van 13.30 tot 18.00 uur. Alle marktkoopmannen komen op de Zelhemse markt met hun waren in wagens voorrijden, terwijl nog niet eens zo heel lang geleden kramen gehuurd werden. Het aanbod van de waar veranderde ook. Alles op het gebied van etenswaren en bloemen/planten doet het nog steeds goed, maar het aanbod van kleding neemt af en levende have, zoals in vroegere jaren op de biggenmarkt, wordt al helemaal niet meer in Zelhem verhandeld. Daarvoor in de plaats zijn olijven en gevulde paprika's gekomen. Was het vroeger een gebeuren van gemeentelijke bemoeienis, nu zijn er op Europees niveau regels in de maak zodat een standplaatsvergunning niet voor 'eeuwig' is, maar bijvoorbeeld voor vijf jaar. Dit geeft nieuwe, jonge ondernemers ook een kans.
De markt geeft reuring in het dorp
Kortom, de markt is in beweging en dat moet ook! "Een levendige markt brengt reuring in het dorp", zegt Olthof stellig. "Na de laatste verhuizing bloeide de markt weer op. Ook door de terrassen er om heen en de geplaatste bankjes. Ik had het vertrouwen van de marktkoopmannen, ze wisten dat ik er voor hen was. Als het gesneeuwd had, regelde ik dat het plein schoon was, zodat zij veilig konden staan, maar ook hun klanten veilig hun boodschappen konden doen. Dat ging toen heel gemakkelijk, de lijntjes waren heel kort. Marktkoopman zijn is een zwaar beroep. Ik legde ze in de watten. Bij rouw stond er een kraam met een condoleanceregister en bij trouw was ik ook present. Dat de markt tussen de ondernemers staat brengt een enorme wisselwerking tussen beiden op gang. Wat men niet op de markt kan kopen, koopt men elders en vice versa", zegt de oud marktmeester nog steeds bevlogen.
Elkaar ontmoeten
De slogan 'Op de markt is je gulden een daalder waard' geldt nog steeds, ook al leven we in het euro tijdperk. Dat moet ook wel bewaarheid zijn, want anders houdt het niet een eeuw stand in deze veranderende tijd met webshops, boodschappenbezorgdiensten en concurrerende supermarkten. "Het belangrijkste is het persoonlijke contact als klant met de marktkoopman, het kunnen proeven van de waren en het sociale aspect van elkaar ontmoeten. Dat trekt mensen", legt Van Ingen uit. Naast de plaatselijke bevolking komen klanten uit de omliggende buurtschappen en met name in het zomerseizoen zijn ook veel toeristen op de sfeervolle markt te vinden.
