Afbeelding

Uut 't Wald | Smitlappe

Algemeen

Smitlappe

Het is een van die vele gebruiksvoorwerpen waarover je nooit nadenkt, maar die je ook niet zou willen of zelfs maar kunnen missen. Als er in onze keuken niet twee pannenlappen zouden hangen, had ik als fanatiek (maar niet al te handig) hobbykok mijn vingers al vele malen gebrand.
Tegenwoordig zullen dialectsprekers vermoedelijk ook dat Nederlandse woord pannenlap gebruiken. Hooguit die door het groene boekje verplichte letter n niet uitspreken. Wat bij mij overigens wel de vraag doet opkomen of nieuwe spellingregels voor het Nederlands ook voor ons Achterhoeks gelden. Laten we maar meteen afspreken van niet. Wij houden het in onze streektaal dus op pannelap. Zonder n in het midden.
Maar er bestaan in de streektaal meer aanduidingen voor zo'n lap die er voor zorgt dat je je vingers niet brandt. Vrij algemeen sprak men in de Achterhoek vroeger over een smitlappe(n) of smitslappe. Maar in Beltrum hadden ze het over een potlappen en in Westervoort gebruikten ze een pottedoek of pandoek om de hete pan van het vuur te halen. In Groenlo tenslotte deden ze dat met een anpakker.
Maar hoe je zo'n pannenlap ook noemde, ze waren niet in de winkel te koop. Een smitlappe, pottendoek of anpakker maakte moeder de vrouw gewoon zelf. Dan knipte ze gewoon een oude handdoek in kleine stukjes en die werden vervolgens op elkaar gelegd en doorgestikt. Ook versleten kleding, bijvoorbeeld de pijp van een oude (lange) onderbroek was daarvoor trouwens heel geschikt. En ach, als je geen smitlappe had, dan voldeed de wasseldook (vaatdoek) natuurlijk ook prima!

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant