Afbeelding
Foto: Nick Oostendorp

Column Eva Schuurman - Aftiteling

Algemeen

Aftiteling

Vorige week stond het dorp in het teken van de musical, een zelfgeschreven verhaal over twee geloven op één kussen. Bescheiden flyers attendeerden ons op wat komen ging en kaartjes waren te koop bij de bakker. Het collectieve en belangeloze van zo'n idee ontroert me. Hoewel ik niet per se de nodeloze dwang voel te participeren in het geheel, bewonder ik de inzet en de energie. En dat ik alsnog in een ganzenpak over tafels kroop en op schoot zat bij relatief vreemden, bleek een onoverkomelijke combinatie van een vage belofte en niet meer kunnen weigeren.

Maar telkens wanneer ik meewerk aan zo'n dorpsproductie denk ik 'hier moeten ze een documentaire van maken'. Zo'n beeldverslag met stilte en niet teveel interviews. Van die terloopse zinnen en schalks opgevangen conversaties. De naaisters in stilte op zolder, met het geluid van de lokale radio op de achtergrond. De timmermannen in overleg en conclaaf alvorens ze ieder de eigen rolmaat pakken. Schminkdames die sponsjes uitwassen en ijsberende buurmannen die zich acteurs voor even wanen. De souffleuse in de provisorische coulissen en de talloze vrijwilligers die zonder overleg elkaars taken overlappen.

Maar ook de ontdekking van de opengebroken kas in het speelzaaltje, de opbrengst van de kaartverkoop als sneeuw voor de zon. Hoe Jan en Alleman zich alsnog drie uitverkochte voorstellingen naar het zaaltje begeven, zich in groepjes door het dorp bewegen richting het vertier. Schoorvoetend het gebouw betreden, als waren ze er voor het eerst. Waar de dominee het stuk inleidt en geheel belangeloos meldt dat er morgenavond in het nabijgelegen dorp ook een mooi schouwspel plaatsvindt. Waarna duidelijk uiteen gezet wordt wanneer welke pauze is en waar men dan de consumpties halen kan.

Het druist tegen elke theaterwet in om het publiek zo te overladen met aanwijzingen en toelichtingen, maar oh wat is het geruststellend. Het is een beetje als 'mama, wat eten we vanavond' en dan te horen krijgen dat het iets is dat je lust. Natuurlijk, je moet nog even afwachten of je moeder de boel niet laat aanbranden of een ingrediënt vergeet, maar in principe komt het goed. En trouwens, je vrienden zitten ook aan tafel en samen eten is altijd leuker dan alleen.

Er is trouwens altijd één dame of heer die de algehele scepter zwaait, zich zo verantwoordelijk voelt voor het resultaat dat zijn of haar regie bijna het groepsgevoel overstijgt. Ware het niet dat meneer Die en Die of mevrouw Zus en Zo vanavond pepernoten mee heeft genomen voor de hele groep en er gisteren na afloop onverwachts bitterballen waren. Lekker.

Ik zie het al voor me, die documentaire. Met zijn langzame beelden en zachte gloed. De verre klanken van het instuderen van de liederen en steeds diezelfde tekstfout op dat ene moment. Het geluid bij het plaatsen van de stoelen in de zaal, het printen van de programmaboekjes en dat ene zinnetje dat de spelers telkens lacherig naar elkaar roepen in de smalle gangen van het dorpsgebouw. En dan de zaal die volloopt, het geroezemoes en de stijgende verwachting. Het licht dat dooft, de gordijnen die open gaan. En dan zou ik - omdat het proces nog zoveel mooier is dan het eindresultaat - de aftiteling starten. Einde.


Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant