Marc Weikamp bij het kerkje van Almen. Foto's: Gerwin Nijkamp
Marc Weikamp bij het kerkje van Almen. Foto's: Gerwin Nijkamp

De Hoofdige Boer wandelt onze tijd binnen

Algemeen

ZUTPHEN - Het gedicht moest wel even 'hertaald' worden, bekent Marc Weikamp (41). Niet zo gek, want de woorden die A.C.W. (Anthony Christiaan Winand) Staring (1767 - 1840) gebruikte, werden in zijn eigen tijd al niet door iedereen begrepen, laat staan door mensen in de huidige tijd. De Zutphense illustrator maakte een graphic novel van De Hoofdige Boer en hoopt met zijn beelden bij Starings dichtregels de negentiende-eeuwse poëzie begrijpelijk te maken voor een jonge generatie. Of, zoals Jennine van de Plassche-Staring geslaagd in het voorwoord schrijft: 'Stuggink, in vroeger tijd door mijn voorvader A.C.W. Staring zo karaktervol tot leven gebracht, wandelt onze tijd binnen in dit stripverhaal'.

Door Gerwin Nijkamp

De Hoofdige Boer is het tweede stripboek van de hand van Marc Weikamp. Eind 2016 verscheen Piet Paaltjens in beeld, een bundel met negen 'verstripte' gedichten van de Schiedamse poëet. Het debuut leverde hem lovende kritieken en veel media-aandacht op. In regionale, landelijke en zelfs Belgische kranten. Ook werd Weikamp geïnterviewd door Frits Spits voor het Radio 1-programma De Taalstaat en verscheen hij op TV Gelderland in Gelderse Koppen, gepresenteerd door Harm Edens.
Hoewel de geboren Lichtenvoordenaar zich opnieuw waagt aan het werk van een dichter uit de Romantiek, was de klus nu wezenlijk anders. Piet Paaltjens in beeld bestaat uit negen korte gedichten die vooral gaan over personen en hun gevoelens. "Die gedichten kon ik heel vrij interpreteren en verbeelden, door bijvoorbeeld zelf de omgeving en context te verzinnen", vertelt Weikamp. "De Hoofdige Boer is een vrij lang verhalend gedicht met een duidelijke kop en een staart. Ook de setting - het dorp Almen - waarin het verhaal zich afspeelt, stond nu al helemaal vast."

Hedendaagse thema's
Staring verhaalt in De Hoofdige Boer over Stuggink, een koppige boer die elke zondag maar weer door een sloot blijft waden om bij de kerk in Almen te komen. Dit ondanks dat de dorpsbewoners een brug over het water bouwen, omdat de dominee de zware tocht naar de kerk niet meer kan volbrengen. Een gedicht waarin tradities tegenover vooruitgang staan, conservatief denken en handelen versus progressief.
Thema's die anno 2017 ook nog aan de orde van de dag zijn. "Daarom heb ik het verhaal naar het heden gehaald", vertelt de Zutphenaar. Dit uit zich in tekeningen waar Stuggink met 'knubbelstokken' door het water plompt, terwijl de jonge dorpsgenoten met een smartphone in de hand of op segways de brug passeren. "Zonder overigens te oordelen over wat goed of wat fout is. Dat deed Staring immers ook niet."

't Almensch kerkje
Er wordt in dit boek dus nog genoeg aan de verbeelding van de lezer/kijker overgelaten, maar de ondertitel van het gedicht luidt niet voor niets 'Elk weet waar 't Almensch kerkje staat'. Dat wist men twee eeuwen geleden al en nu nog steeds. De striptekenaar ging daarom met camera op pad om de kerk en omgeving vast te leggen. "Ik heb geprobeerd de setting zo waarheidsgetrouw mogelijk weer te geven." Behalve de voord waar de 'hoofdige boer' doorheen waadt, lacht Weikamp. Volgens de overlevering is dat de watergang die wordt overgestoken als men Almen via de Whemerweg vanuit het westen binnenkomt. "Een keurig slootje dat ik in het boek toch maar wat groter heb gemaakt."

Boekpresentatie in Museum STAAL
Marc Weikamp maakte de graphic novel 'De Hoofdige Boer' in opdracht van Pien Pon. De Zutphenaar exposeerde enige tijd geleden wat van zijn tekeningen in Pons galerie De Blauwe Deur. De zwarte humor in Weikamps werk deed de Almense galeriehoudster denken aan de gedichten van Piet Paaltjens. Toen zij hem het gedicht De Zelfmoordenaar overhandigde, was het idee voor een stripboek ontstaan. Het boek Piet Paaltjens in beeld sprak haar zo aan dat Pon de illustrator vroeg een stripboek van De Hoofdige Boer te maken.
Dit boek wordt op vrijdag 8 december gepresenteerd tijdens de opening van haar nieuwe Museum STAAL (STAring in ALmen). Het boek zal daar ook te verkrijgen zijn. Museum STAAL staat geheel in het teken van Anthony Christiaan Winand Staring, de landbouwkundige en dichter die veel bekendheid en waardering in de Achterhoek en ook de rest van Nederland geniet.
www.museumstaal.nl
www.marcweikamp.nl

Het slootje waar de hoofdpersoon uit Starings gedicht volgens de overlevering doorheen waadde.

A.C.W. Staring en de Achterhoek
A.C.W. Staring is een begrip in deze regio. Veel plaatsen in de Achterhoek kennen wel een Staringweg en in Lochem en Borculo gaan scholieren naar het Staring College. Tot 2011 was er het Staring Instituut, een organisatie die zich op allerlei terreinen bezighield met de streekcultuur van de Achterhoek en Liemers. Inmiddels is dit instituut opgegaan in het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, dat gevestigd is in Doetinchem. In Almen is een hotel op steenworp afstand van de Almense kerk naar Starings gedicht De Hoofdige Boer genoemd. 2017 werd officieel tot Staringjaar uitgeroepen, omdat het 250 jaar geleden is dat hij werd geboren.
Staring zag het levenslicht in Gendringen, maar bracht een groot deel van zijn leven door op Kasteel De Wildenborch bij Vorden. De 'landman' Staring had oog voor de natuur, maar ook voor de noden van de mensheid. Zo liet hij op De Wildenborch een school bouwen, waar kinderen van boeren en landarbeiders onderwijs genoten.
Jennine van de Plassche-Staring is een nazaat van A.C.W. Staring en woont tegenwoordig op De Wildenborch. Zij zit in het bestuur van Museum STAAL en schreef ook het voorwoord van het boek van Marc Weikamp.


Het beeld van A.C.W. Staring in Vorden.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant