Persoonlijke verhalen tijdens dodenherdenking
AlgemeenSTEENDEREN - Het 4 mei comité, onderdeel van de Stichting Oranje comité Steenderen en Stichting Oranjefeesten Toldijk organiseerde de dodenherdenking in Steenderen bij het monument bij het Aviko kantoor, het voormalige gemeentehuis. Medewerking werd verleend door Muziekvereniging Nieuw Leven. Aanwezig waren familieleden van slachtoffers, vertegenwoordigers van de gemeente Bronckhorst en alle anderen die wilden herdenken.
Binnen het thema: 'Vrijheid geef je door' en het jaarthema: 'De kracht van het persoonlijke verhaal' memoreerde Stef Groot Nibbelink, lid van het comité de persoonlijke verhalen tijdens eerdere herdenkingen, van Theo Masselink, Jean Kreunen, Mies Nijman, Wim Felix, Gerard Huetink en Marinus Harenberg. Stuk voor stuk verhalen die slachtoffers een gezicht gaven.
Peter van Drunen, voorzitter van de Stichting Oranje Commissie Steenderen benoemde de kracht van het persoonlijke verhaal: de musical Soldaat van Oranje, het Dagboek van Anne Frank, Oorlogswinter en Oeroeg. Het zijn populaire verhalen. "Ze ontroeren, omdat ze in essentie het leven van heel nabij meemaken. Ze gaan over moed en opoffering, over diepgevoelde ellende, pijn, angst, onmacht en vernedering. Maar ook over verraad, leugens en lafheid, over de geknakte levens van jonge militairen en over de miljoenen mensen die vermoord zijn en nooit een eigen graf hebben gekregen."
Dat een oorlog behalve het beste, ook het slechtste in mensen naar boven kan halen, leerde hij nadrukkelijk kennen tijdens zijn recente reis naar Polen met het Joods Politie Netwerk en het Auschwitz Comité, waar hij de vernietigingskampen bezocht.
Monique Manders, kleindochter van Bernard Besselink schreef voor de organisatie van Ereveld Vol Leven een tekst naar aanleiding van haar ervaringen bij de nieuwe en unieke manier van herdenken op het Ereveld in Loenen, waar haar grootvader zijn graf heeft. Zij nam vorig jaar deel als representant achter een graf voor een vrouw van haar leeftijd. Dit jaar is het verhaal van haar grootvader en Jan Agterkamp opgenomen in het dagprogramma. "Mensen die de doden achter de graven representeren aan weerszijden van het pad vormen een haag. De breuklijnen van de dood en het leven worden hier zichtbaar aanwezig gemaakt. Ik word gewaar van wat er gebeurt in mij. Het voelt overweldigend en mijn blikveld is te klein voor zoveel graven. Hoe stiller ik van binnen ben, des te meer contact ik ervaar met de woordeloze levensverhalen. Intens indrukwekkend, om zo dichtbij te zijn, bij zovele. Het Ereveld Vol Leven biedt een ervaring en geeft meer inzicht in waar het ten diepste over gaat. Namelijk, wat de dood betekent en het eren van de doden in het leven door de levenden." Zij droeg tot slot een gedicht voor, over de tocht die haar bracht langs het verlies en rouw in haar familielijn. "Fluister in mijn hart, verhalen van mensen, oude verhalen over de oorlogsjaren, over leegte, nieuwe verhalen over vredesmissies, verhalen van mensen over het grootst verlorene: leven, liefde, gemis, verlangen, levenskracht. Vertel alles aan mijn hart, ik luister in stilte om door te geven."
Na de twee minuten stilte en de kranslegging, ging de stille tocht via het gedenkteken '40-'45 bij de Willibrorduskerk naar de Algemene Begraafplaats aan de Kerkhofweg, waar de Last Post nogmaals klonk. Noor van Drunen van de basisschool De Pannevogel en Janna Vogelaar, Ilse Heebink, Elise Hendrikx, Bente Schieven en Nienke Heebink van basisschool De Rank legden bloemen, droegen gedichten voor en ontstaken kaarsen bij de graven van de omgekomen piloten.
