Axel Garritsen (18) kiest als een van de weinige jongeren voor schoenmakersvak

TOLDIJK/ZUTPHEN - Breed lachend stond Axel Garritsen vorige week op de website van deze krant op de foto. Daar had de 18-jarige Toldijker alle reden toe, omdat hij heel goed had gescoord tijdens de Europese Vakwedstrijd voor Schoenmakers 2024. Voor het eerst in zijn prille loopbaan als schoenmaker/schoenontwerper had hij een paar leren schoenen helemaal zelf hersteld. De vakjury was onder de indruk en beloonde zijn werk met Brons. Axels werkgever, Mitchel Leijser van Schoenmakerij ‘t Centrum in Zutphen, laat weten trots te zijn op zijn ‘leerling’. Axel vertelt enthousiast hoe hij een paar jaar geleden in het vak is gerold. 

Door Rudi Hofman

Op de basisschool en in de eerste jaren op de middelbare school wist Axel Garritsen zeker dat hij later bakker wilde worden. Vanaf die tijd kreeg hij echter steeds meer interesse in schoenen, met name in sneakers en de bijzondere verhalen die daar regelmatig achter schuil gaan. In het laatste jaar van zijn opleiding aan het Groene Lyceum in Doetinchem moest hij stage lopen. Zijn moeder opperde om dit bij een schoenmaker te gaan doen en wees Axel op de ‘schoenmaker in Zutphen’. Vlak daarna stapte de jonge Toldijker Schoenmakerij ‘t Centrum aan de Frankensteeg binnen.

“Ik had tot dan nog nooit iets met schoenen gedaan, maar eigenaar Mitchel merkte dat ik enthousiast was en zag het wel zitten om mij te gaan begeleiden”, vertelt Axel zaterdagochtend in een kleine ruimte boven de zaak. Op advies van Mitchel kocht hij via Marktplaats een paar oude sneakers waarvan de zool en hielvoering helemaal versleten waren en ook de neus zijn beste tijd had gehad. Met deze schoenen is Axel aan de slag gegaan, waarbij hij dankbaar gebruikmaakte van de adviezen van Mitchel. Een jaar of twee later draagt Axel dit paar vrijwel dagelijks en ze lopen volgens hem nog goed.

Kleinere reparaties
In zijn stagetijd leerde Axel hoe hij klanten kan helpen, hoe hij kleinere reparaties als het vervangen van hakken kan uitvoeren en hoe hij schoenen moet reinigen. Na zijn stage is hij blijven ‘hangen’ en momenteel staat hij wekelijks op woensdag en donderdag en als het kan ook op zaterdag in de zaak. Dat laatste alleen als hij niet is ingeroosterd voor zijn andere baan in de keuken van een restaurant in Toldijk.

Axel zit nu in het eerste jaar van de mbo-opleiding tot shoe developer aan de Dutch HealthTec Academy in Utrecht. In zijn klas zitten welgeteld zeven leerlingen. Hij hoopt later als schoenontwerper zijn brood te kunnen verdienen. Die kans is, zo realiseert hij zich, klein. Vandaar dat hij zich verder wil bekwamen in het vak van schoenmaker. Daaraan wordt tijdens de opleiding ook, zij het slechts een dag per week, aandacht besteed. Dit voorjaar mag hij opnieuw stage lopen bij Schoenmakerij ‘t Centrum. Dan gaat hij zich specifiek op het herstellen van schoenen richten.

De eigenaar van de schoenmakerij ziet voor Axel en andere jongeren die het vak in willen wel degelijk mogelijkheden. Er zijn, zo zegt hij, nog 650 schoenmakers in Nederland waarvan er de komende vijf jaar naar verwachting honderd zullen verdwijnen. Dit betekent dat er gaten in de markt gaan vallen, die anderen kunnen opvullen. Bovendien kiezen steeds meer mensen ervoor om hun kapotte schoenen een tweede leven te gunnen in plaats van meteen nieuwe schoenen te kopen. Hierin speelt zowel de toegenomen aandacht voor duurzaamheid als het financiële aspect een rol.

Axel beaamt dat ook jongeren in toenemende mate met hun kapotte schoenen/sneakers bij de schoenmakerij aankloppen voor een reparatie. “Het scheelt nogal of je je schoenen voor een paar tientjes kunt laten herstellen of dat je voor 120 euro of meer nieuwe moet kopen.” Zijn familie en vrienden vinden het ‘heel leuk en gaaf’ dat hij bij de schoenmaker werkt. De Toldijker krijgt dan ook om de haverklap schoenen in de handen gedrukt met de vraag of hij ervoor kan zorgen dat ze worden opgeknapt. 

In de schoenmakerij in de Zutphense binnenstad heeft Axel Garritsen het prima naar zijn zin: “Ik vind het werk nog steeds heel erg leuk en onderling met Mitchel en Riyad (de vaste werknemer van Mitchel, red.) is het gezellig.”