Jacqueline Edeling, bandoneoniste. Foto: Hardy Klink
Jacqueline Edeling, bandoneoniste. Foto: Hardy Klink

Tangoritmes en het drama van de bandoneon

Algemeen

Jacqueline Edeling begeleidt concert Cappella Bronckhorst

Door Maya van der Meer

VORDEN - Gemengd koor Cappella Bronckhorst bestaat 100 jaar. Het jubileumjaar wordt op 27 januari om 15.00 uur geopend met onder andere een uitvoering van de Misa Criolla van Ariel Ramirez en Misa Tango van Palmeri in de Dorpskerk Vorden. Centraal in de muzikale begeleiding staat de bandoneon, bespeeld door Jacqueline Edeling.

Jacqueline Edeling heeft een drukke agenda. Niet zo gek, als je bedenkt, dat er in de wereld niet zo veel professionele bandoneonisten zijn; een schaarse beroepsgroep. Het aantal vrouwelijke professionals dat dit instrument bespeelt is al helemáál gering; wereldwijd gezien zijn ze op twee handen te tellen.
"In '72 kreeg ik voor sinterklaas een accordeon. Ik ging op les en toen is het begonnen; de liefde voor balginstrumenten. Toen ik 15 was had iemand mij als verrassing een kaartje voor een concert van Piazzola gegeven. Ik was direct helemaal verkocht. Ik ging met een dubbellp naar huis. Ik heb hem nog; inmiddels helemaal grijs gedraaid. In '94 bezocht ik weer een optreden. Ik had het geluk om de meester even te spreken. Ik zei tegen hem: 'Als ik ooit een bandoneon krijg, dan ga ik uw muziek spelen'. Later dacht ik een beetje beschaamd: Dat gaat me nooit lukken."
Maar dat liep anders. Op 31-jarige leeftijd organiseren vrienden van Jacqueline een bezoekje aan Klaus Gutjahr, een bandoneon-bouwer in Berlijn. Hij had een instrument dat hij goed bij haar vond passen. En zo kocht Edeling haar eerste bandoneon. "Gutjahr regelde overigens ook plekje voor me bij de workshops die Alfredo Marcucci en Juan José Mosalini kort daarop verzorgden in een tango-week; grootheden die ook met Piazzola hebben gespeeld."

Marcucci ontdekte het talent van Jacqueline Edeling en nam contact op met Carel Kraayenhof. "Ik kon bij hem op les komen en na één les zei hij: 'Waarom doe je geen toelating voor het conservatorium?' Dat was drie weken nadat ik het instrument gekocht had. Het ging allemaal heel snel. Maar toen ik eenmaal op het conservatorium zat, heb ik me voorgenomen: nú ga ik er ook voor. Het was heel zwaar. Het eerste jaar had ik veel migraine en angsten dat ik het nooit echt goed zou leren. Maar ik heb me helemaal opgesloten op het conservatorium. Ik dacht bij mezelf: als ik hier maar dag in dag uit ben en niets anders doe dan studeren, dan komt het goed. En het ís ook goed gekomen. Ik vind het bijvoorbeeld prachtig, dat ik nu dertig jaar later zo'n mooie rol mag spelen in de Misatango die Cappella Bronckhorst ten gehore gaat brengen."

In 1996 heeft Palmeri de Misatango geschreven. Twintig jaar later wordt het overal op de wereld ten gehore gebracht. Mensen raken er door geraakt. "Het is zó prachtig getoonzet," antwoordt Edeling vol vuur. "De tangoritmes met het drama van de bandoneon en de strijkerspartijen, de prachtige harmonieën; gesloten akkoorden, een beetje jazzy. Ik ben heel blij dat Palmeri zich niet heeft laten verleiden tot het maken van modern gedoe, dat we ook tegenkomen. Hij heeft zich gehouden aan de oorsprong van de tango, maar hij weet tegelijk genoeg van klassieke muziek en het gebruik van instrumenten en stemmen om zó iets moois te kunnen maken. De originaliteit zit niet in hele moderne klanken en ritmes. Het zit hem in de combinatie van de roots van de tango en regels van de klassieke muziek.

Jacqueline Edeling is naast bandoneoniste ook nog koordirigent. "Palmeri kent de kracht van het orkest – de bandoneon in het bijzonder - én van het koor. Het koor gebruikt hij als de rechterhand van de bandoneon. Dáár vind je de nauwe harmonieën, daar kan het koor zich prima in bewegen; het zijn de lyrische stukken in de mis. Die ruimte ontstaat door de vaak strakke, puntige begeleiding door de instrumenten; bij de bandoneon is dat linkerhand; een hele mooie combinatie!"


www.cappellabronckhorst.nl

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant