Lezing over Verdwenen dorpen in Gelderland

STEENDEREN – De Historische Vereniging Steenderen houdt op maandagavond 19 november in het Anker aan de JF Oltmansstraat 7 te Steenderen een avond over verdwenen dorpen in Gelderland. De lezing wordt gegeven door Bert Stulp uit Doesburg. Aanvang 20.00 uur, om 19.30 uur staat de koffie klaar.

Hoeveel dorpen er in Nederland zijn verdwenen sinds ongeveer het jaar 1000 weet niemand exact. Bert Stulp heeft er sinds 2002, toen hij zich voor het eerst met dit onderwerp ging bezig houden, zo'n 500 opgespoord. Al deze dorpen (plus enkele steden) heeft hij beschreven in zes boeken. Een bevriende cartograaf heeft al deze dorpen vervolgens voor hem op kaart gezet.

Dorpen kunnen op verschillende manieren verdwijnen. Het is logisch dat in een waterrijk land als Nederland de meeste dorpen zijn verdwenen door overstromingen. In een kustprovincie zoals Zeeland is de zee de grootste boosdoener geweest. In een provincie als Gelderland zijn er in het verleden nogal wat dorpen verdronken door dijkdoorbraken van de grote rivieren. Een bekend voorbeeld hiervan is het oude Herwen dat na een lange strijd tegen het water van de Rijn zich in 1764 uiteindelijk moest overgeven toen het woeste water door de laatste dijk heen brak.

Als Bert Stulp van een verdwenen dorp voldoende gegevens kan vinden, geeft hij eerst een beschrijving van het betreffende plaatsje. Wanneer is het ontstaan, hoe groot was het, hoe zag het er uit, waar leefden de inwoners van, zijn er nog inwoners met naam bekend (vaak was dat dan de pastoor) en meer van dat soort zaken. Als laatste kijkt hij of er nog iets van het betreffende dorp is terug te vinden.

Bij de meeste verdwenen dorpen is dit niet meer het geval en dat geldt dan vooral voor die dorpen die al heel lang geleden zijn verdwenen. Soms worden door toevallige vondsten van bewoners of door archeologische opgravingen nog sporen gevonden. Zo werden er bij het opruimen van een oude dijk in het grensgebied van Zeeland en Noord-Brabant de fundamenten teruggevonden van een kerktoren van een dorpje waarvan men uit historische bronnen wist dat het daar in de buurt gelegen moest hebben. Soms is er zelfs meer te vinden. Een bijna vergeten kerkhofje bijvoorbeeld of een verlaten kerktoren. Bert Stulp zal u op 19 november meer vertellen over dit boeiende onderwerp, waarbij hij zich dan hoofdzakelijk zal beperken tot verdwenen dorpen in Gelderland.

Voor leden is de lezing gratis te bezoeken, niet leden betalen 3 euro entree; dit is inclusief koffie of thee.